تاثیر انواع کودهای فسفره
رشد و سلامت گیاهان به عوامل زیادی بستگی دارد. یکی از این عوامل رسیدن مواد مغذی و مورد نیاز کافی به گیاهان است که از طریق انواع کودهای شیمیایی، خاک مغذی و نور خورشید به گیاهان می رسد. یکی از این مواد و عناصر، که نقش بسیار پر رنگی در سلامت و رشد گیاهان دارند، فسفر است. میزان وجود این ماده در خاک که باعث بهبود تنفس، فتوسنتز، تقسیم و بزرگ شدن سلول، ذخیره و انتقال انرژی می شود نسبت به سایر عناصر مانند پتاسیم، نیتروژن و کلسیم بسیار کمتر است.
نقش فسفر در گیاهان چیست؟
انواع کود فسفره
کود فسفر دی آمونیوم فسفات : (NH4)2HPO4
دی آمونیوم فسفات پر مصرف ترین و محبوب ترین کود فسفر موجود درجهان است، مقدار مواد مغذی بالا در این محصول و خواص فیزیکی مناسب از دلایل محبوبیت آن است. این کود را می توان در پاییز برای پنجه زنی و بهار هنگام کاشت و همچنین قبل از کاشت بکار برد. حل شدن آن در خاک pH مناسب را برای جذب فسفر فراهم می نماید. گوگرد موجود در این کود همچنین به جذب بهتر نیتروژن و فسفر توسط گیاهان کمک می کند.
مونو آمونیوم فسفات NH4H2PO4
این ماده هم همانند دی آمونیوم فسفات حاوی نیتروژن و فسفر می باشد. مونوفسفات آمونیوم دارای 11% ازت و 48%، P2O5 است. با این حال برخی خواص موجود در این کود با کود فوق تا حدودی متفاوت می باشد. pH این ترکیب حدود 4.7 می باشد و برای خاک های اسیدی مورد استفاده قرار نمی گیرد.
سوپر فسفات تریپل Ca(H2PO4)2.H2O
TSP یا کلسیم دی هیدروژن فسفات یکی از اولین کودهای فسفر با آنالیز بالای فسفر است. این کود حاوی 46%، P2O5 می باشد و بیش از 90% فسفر موجود در این کود محلول در آب است به همین دلیل به سرعت توسط گیاه جذب می شود. همچنین این کود حاوی 15% کلسیم است که یک ماده ی مغذی اضافی برای خاک به حساب می آید.
سوپر فسفات ساده
سوپر فسفات معمولی محبوب ترین کود فسفر است که دارای سه ماده ی مغذی اصلی فسفر، گوگرد و کلسیم هست. معمولا به دلیل وجود گوگرد در این محصول، برتری نسبت به سایر کودهای فسفر دارد. سوپر فسفات یگانه اولین کود معدنی تجاری بوده که برای رفع نیاز مواد مغذی گیاهان به بازار وارد شد.
کود مونو پتاسیم فسفات
کود مونو پتاسیم فسفات یکی دیگر از کود های فسفر پرکاربرد می باشد ، بر خلاف دو نوع قبلی این محصول حاوی نیتروژن نمی باشد و در ساختار آن 52 درصد فسفر و 34 درصد پتاسیم موجود است. کود مذکور بیشترین مقدار عناصر پتاسیم و فسفر رادارد و از آنجایی که عاری از نیتروژن است می توان از آن در مقادیر زیاد به کار برد.
در میان کودهای فسفره ، کودهای ان پی کی فسفر بالا نیز شهرت بسیار بالایی پیدا کرده اند. این کودها مقادیر مشخصی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم دارند. معمولا کودهای فسفر بالای npk با عناوین 10 52 10، 20 40 10 و 8 48 12 به فروش می رسد.
ساده ترین راه برای فهمیدن کمبود مواد مغذی در خاک نگاه کردن به گیاهان رویده شده در آن خاک است. اگر گیاهان کوچک هستند و گل های کمی دارند یا اصلا گل نمی دهند یعنی سیستم ریشه ای ضعیفی دارند. همچنین برگ هایی با رنگ سبز روشن، ارغوانی یا بنفش نشانه ای از کمبود این ماده ی مغذی است و لازم است برای جبران، کود فسفر به خاک اضافه شود.
زمان استفاده از کود فسفره
بعد از نیتروژن، تامین عنصر فسفر به عنوان یکی دیگر از عناصر پر مصرف گیاهان بسیار ضرورت دارد زیرا فسفر از ابتدای رشد رویشی تا بلوغ یکنواخت و به موقع محصولات نقش بسیار حیاتی دارد که بایستی از بهترین منبع کودی یعنی کود فسفر بالا در اختیار گیاهان قرار گیرد. چون میزان محلول بودن و حرکت کود فسفره در خاک بسیار محدود است؛ بایستی کود فسفر از همان ابتدای دوره رشد و شروع فصل به صورت شخم زدن زمین و قبل از کاشت محصول داده شود تا گیاه در مرحله زایشی از انرژی ذخیره شده جهت تولید گل و تبدیل گل به میوه استفاده نماید.
در استفاده از کود دقت لازم را داشته باشید زیرا مصرف بی رویه فسفر سبب عدم جذب روی،آهن،کلسیم و منگنز می شود و کودهای فسفات علت اصلی کلوخه شدن و شور شدن خاک ها می باشند.