صفر تا صد کاشت ماش
مقدمه
- نام انگلیسی Mung bean
- نام علمی Vigna radiate
پس از غلات دومين منبع غذايي بشر، حبوبات است. ماش با ٢٤درصد پروتئين به عنوان يك منبع گياهي غني از پروتئين بـه شـمار مي رود. ماش گياهي گرمسيري است و نسبت به ساير حبوبات به گرما مقاوم تر است و خشكي را تا حدودي تحمل مي نمايد. سطح زير كشت ماش در دنيا در سال 2020 حدود ٦ ميليون هكتار و توليد آن حدود ٣ ميليون تن مي باشد. هندوستان بزرگترين توليد كننده ماش در جهان و پس از آن چين و ميانمار مي باشند. سطح زير كشت ماش در ايران ١٦١٦٧ هكتار با ميزان توليد ١١٦٦١ تن مي باشد.
نیازهای اساسی کاشت ماش
تناوب زراعی
توانایی تثبیت بیولوژیکی نیتروژن، دوره کوتاه رشد، تولید علوفه خوش خوراک با قابلیت هضم بالا و قابلیت سیلو کردن، از مزیت های قابل توجه ماش برای ورود به تناوب زراعی مناطق مختلف محسوب می شود. استفاده از ماش در تناوب باعث حاصلخیزی مزرعه می شود.
عمق مناسب كاشت
عمق مناسب براي كشت ماش ٣ تـا ٥ سانتي متر است. اگر عمق كاشت زياد باشد باعث غيريكنواختي سطح سبز مزرعه مي شود. هرچه عمق كاشت بيشتر باشد، درصد جوانه زني كمتر مي شود. در خاك هاي با بافت سنگين عمق كاشت نبايستي بيش از ٣ سانتي متر باشد.
تاریخ کاشت
بهترين تاريخ كاشت در مناطق مرکزی ١٥ فروردين ماه بوده و كاشت در اين تاريخ باعث توليد بالاترين عملكرد مي گردد. ماش پنج روز بعد از كشت در تاريخ ٢٠ فروردين جوانه مي زند. در صورت تاخير در كشت تا اواسط ارديبهشت كشت قابل انجام است.
مناسب ترین تاریخ کشت ماش در مناطق جنوبی کشور در اواسط تا اواخر تیر ماه می باشد. در این تاریخ کاشت، گلدهی در شهریور ماه اتفاق می افتد، بنابراین به دلیل کمتر شدن دما در شهریور ماه ریزش گل ها کاهش یافته و عملکرد دانه افزایش می یابد.
ميزان بذر مصرفي
در صورتي كه بستر بذر با رعايت دستور عمل فني به نحوه صحيحي نرم و در زميني با زهكشي مناسب و در تاريخ كاشت ١٥ فروردين كشت شود ميزان بذر لازم با رديف كار غلات ٣٠ تا ٣٥ كيلوگرم در هكتار و در صورت كشت دستي ٤٠ تا ٤٥ كيلوگرم در هكتار بذر مورد نياز است.
انتخاب بذر
بذري كه براي كشت ماش در نظر گرفته مي شود، مانند بذر ساير نباتات زراعي بايستي داراي خصوصياتي جهت كشت مناسب باشد. بذر تهيه شده بايد داراي قوه ناميه بالايي براي جوانه زدن باشد، شكسته و نارس نباشد، بذر انتخاب شده كاملاً خالص و يكنواخت و عاري از علف هرز باشد. داراي قدرت توليد شاخه و سرعت رشد بالايي باشد. براي جلوگيري از سرايت بيماري هاي قارچي، مي توان بذرها را قبل از كشت با قارچ كش هاي كاپتان يا تيرام با غلظت دو در هزار ضدعفوني كرد.
تراکم کاشت
فاصله بين خطوط با توجه به فراهمي نور خورشيد در كشت رديفي ٤٠ سانتيمتر و فاصله روي خطوط ١٠ سانتيمتر در نظر گرفته مي شود.
مراحل رشد ماش
- مرحله رشد
- قبل از کاشت
- نوع کود
- کود اوره
کود فسفاته
کود پتاسه
کود مرغی
- میزان مصرف
- 100-150 کیلوگرم در هکتار
100-150 کیلوگرم در هکتار
50-100 کیلوگرم در هکتار
1000-1500 کیلوگرم بر هکتار
- نحوه مصرف
- قبل از شخم
- مرحله رشد
- 6 تا 8 برگی
- نوع کود
- کلات آهن
20 20 20
- میزان مصرف
- 20 تا 30 کیلوگرم بر هکتار
20 تا 30 کیلوگرم بر هکتار
- طریقه مصرف
- به صورت آبیاری
- مرحله رشد
- رویش کامل بوته
- نوع کود
- هیومیک اسید
- میزان مصرف
- 2 تا 3 کیلوگرم در هر هکتار
- طریقه مصرف
- آبیاری
- مرحله رشد
- گلدهی
- نوع کود
- NPK با فسفر بالا مانند 12 12 36
هیومیک اسید
- میزان مصرف
- 2-3 کیلوگرم بر هکتار
20 – 10 لیتر
- طریقه مصرف
- محلول پاشی
آبیاری
- مرحله رشد
- غلاف بندی
- نوع کود
- 12 12 36
- میزان مصرف
- 20 تا 30 کیلوگرم در هکتار
- طریقه مصرف
- آبیاری
- مرحله رشد
- دانه بندی
- نوع کود
- سولوپتاس
- میزان مصرف
- 6 تا 8 لیتر در هکتار
- طریقه مصرف
- آبیاری
آفات ماش
شـته
کلونی شته ها روی بافت در حال رشد گیاه عدس از جمله ساقه، غلاف و برگ ها از شیره گیاهی تغذیه می کنند و سبب اختلال در رشد گیاه می شوند. شته ها در تراکم زیاد، سبب کاهش ریشه و نیز کاهش تعداد گرههای ریشه می شوند. گیاه، تغییر شکل داده و میزان تولید محصول کاهش می یابد. تغذیه از شیره گیاهی همزمان با ترشح عسلک و همچنین رشد قارچ مولد دوده است. همچنین شته ها به طور غیرمستقیم نیز از راه انتقال عوامل بیماریزای ویروسی، خسارت می زنند.
مدیریت چنانچه جمعیت بالا باشد، برای مدیریت این آفات استفاده از حشره کش های اکسی دیمتون متیل به میزان 1 تا 1.5 لیتر در هکتار، دیمتوات 1 تا 1.5 لیتر در هکتار و آسفیت 0/75 کیلوگرم در هکتار می توان استفاده کرد.
