حسن یوسف Solenostemon

  • نام علمی

 COLEUS BLUMEI

حُسن یوسف در گروه گیاهان آپرتمانی برگ رنگی می‌باشد، و داری ۱۵۰ گونه است. این گیاه بومی جاوا می‌باشد. ارتفاع آن به بیش از ۶۵ سانتی متر و گسترش آن نیز به بیش از ۲۵ سانتی‌متر می‌رسد. این گیاه گرچه دائمی است، ولی هنگام فصول سرد اگر خارج از گلخانه یا آپارتمان نگهداری شود، از بین خواهد رفت.

برگ های زیبای آن به رنگ‌های مخلوط قرمز، سفید، سبز، زردو قهوه ای دیده می‌شوند. گل ها در این گیاه کوچک و آبی رنگ می‌باشند. این گونه دارای واریته‌های بسیاری است که هر کدام دارای برگ‌هایی به رنگ‌ها یا مخلوطی از رنگ‌های مختلف می‌باشد.

شرایط نگهداری حسن یوسف

• نور

بهترین مکان برای نگهداری از این گیاه پشت پنجره‌های جنوب شرقی و با فاصله یک متری از پنجره است. در طول روز حتما پرده را کنار بکشید تا نور غیرمستقیم خورشید از پشت شیشه به گیاه بتابد. بیشتر رقم‌های گیاه حسن یوسف را می‌توان به راحتی در محیط باز نیز پرورش داد. اگر گلدان گیاه را در حیاط یا تراس قرار داده‌اید، مکانی را برای نگهداریش انتخاب کنید که تنها نور صبح (به طور مثال از ساعت ۷ تا ۱۰ صبح) بر گیاه بتابد. حداقل باید ۷ الی ۹ ساعت نور فیلتر شده فراهم کنید.

غالبا برگ‌ها در نور كم و سايه، پررنگ‌تر مي‌شوند و در نور خورشيد رنگ‌ها روشن‌تر خواهد شد. نور مستقیم باعث کمرنگ شدن برگ‌ها می‌شود و نور کم هم باعث زرد شدن و عدم رشد و سبز شدن برگ‌ها می‌شود.

• دما

حسن یوسف یک گیاه گرمسیری است پس قاعدتا گرما را دوست دارد. این گیاه می‌تواند دمایی بین 21 درجه تا 37 درجه را تحمل کند و با فصل‌های گرم مشکلی ندارد، اما درباره سرما کم طاقت است، به ‌طوری ‌که وقتی دمای هوا به 10 درجه سانتی‌گراد برسد این گیاه طاقتش را از دست می‌دهد

• آبیاری

آبیاری گیاه حسن یوسف باید منظم انجام شود. آبیاری زیاد و خاک همیشه خیس باعث پوسیدگی ساقه و ریشه گیاه می‌شود. آبیاری کم و خشکی خاک نیز به ریزش، پژمردگی، رنگ پریدگی و سوختن برگ‌ها منجر خواهد شد. بهترین زمان برای آب دادن به گیاه حسن یوسف موقعی است که کمی از سطح خاک گلدان خشک شده باشد. باید آبیاری در هر دوره کامل صورت گیرد.

به طور کلی بسته به شرایط نگهداری گیاه در آپارتمان، در تابستان هفته ای دوبار و در زمستان هر هفته یکبار آبیاری صورت بگیرد.

.

• رطوبت

حسن یوسف به محیطی مرطوب نیاز دارد، محیطی که سطح رطوبت آن متوسط باشد؛  ازاین‌رو اگر محیطی که برای نگهداری حسن یوسف انتخاب کرده‌اید به‌اندازه کافی مرطوب نیست، از تکنیک های تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی مانند غبار پاشی،استفاده از دستگاه رطوبت ساز و یا قرار دادن ظرف آب در کنار گیاه، استفاده کرده و میزان رطوبت محیط را به بالای 50 درصد برسانید.

• خاک

گیاه حسن یوسف به خاک غنی با مرطوب بالا و pH کمی اسیدی تا خنثی از ۶ تا ۷ نیاز داره تا گیاه رشد خوبی داشته باشه بهترین خاک برای رشد و کاشت حسن یوسف ترکیبی از خاک باغچه + ماسه +خاک برگ می باشد که به درصد مساوی از هر کدام باید مخلوط شود.

• کود دهی و تغذیه

در فصول رشد گیاه که از ابتدای بهار شروع و تا اواخر تابستان ادامه دارد هر دو الی سه هفته یکبار گیاه رو با استفاده از کودهای مختلف مانند ۲۰۲۰۲۰ (برای زیباتر شدن برگها از سه بیست استفاده کنید.) یا ۱۲۱۲۳۶ تغذیه کنید، بهتره هر سه ماه یکبار با استفاده از هیومیک اسید گیاه رو تقویت کنید.

• گلدان

تعویض گلدان اصولا هر دو سال یکبار انجام می شود ولی کاملا بستگی به این موضوع دارد که شما از گیاه به چه شکلی نگهداری کرده باشید. هر وقت رشد ریشه کامل بشه و گلدان مملو از ریشه باشه و رشد گیاه در این زمان متوقف شده باشه یا ریشه ها از زیر گلدان خارج شده باشند زمان تعویض گلدان حسن یوسف است. برای این کار گلدانی را انتخاب کنید که متناسب با حجم ریشه باشد و فقط یک سایز از گلدان قبلی بزرگتر باشد.

• هرس

این گیاه رشد خوبی داره و برای حفظ زیبایی میتونید برگها و ساقه های اضافی پایین رو هرس کنید تا گیاه بتونه رشد خوبی داشته باشه، حتما برگهای اضافی، زرد و قهوه ای شده رو از گیاه جدا کنید تا انرژی گیاه صرف برگهای جوان شود.

گلدهی

حسن یوسف در تابستان گل می‌دهد، گل‌هایی که در مقایسه با برگ‌های زیبای این گیاه، رنگ پریده هستند. ازاین‌رو در طول نگهداری از گل حسن یوسف می‌توانید به محض مشاهده جوانه این گل‌ها، آن را از شاخه جدا کنید. این گل‌ها در برابر برگ‌های گیاه، نمای زیبایی ندارند و فقط انرژی زیادی را از گیاه جذب می‌کنند. با جدا کردن گل‌ها از ساقه، گیاه انرژی خود را روی سلامت و رشد برگ‌هایش متمرکز می‌کند.

تکثیر حسن یوسف

  • کشت با بذر

    این روش، یک روش بسیار سریع است. بذرها خیلی سریع و در کمتر از ۲ هفته جوانه می زند. اگر بخواهیم با این روش، گیاه را در فضای باز بکاریم، حتماً باید اول نشاکاری را انجام دهیم تا در زمان انتقال، گیاه بنیه قوی داشته باشد. برای تکثیر آن از طریق بذر، یک سینی برداشته و آن را با خاک گلدان پر کنید. سپس بذرهای حسن یوسف را همه جای سینی پخش کرده و یک لایه خاک روی آن‌ها بریزید تا بذرها دیده نشوند. بعداز انجام اینکار سینی را به مکانی نورگیر و روشن منتقل کرده و خاک آن را همیشه نمناک نگه دارید و اجازه ندهید بیش‌از حد خیس شود.

    می‌توانید یک پلاستیک نیز روی سینی بکشید تا رطوبت آن حفظ شده و خاک سریعا خشک نشود. با انجام کارهای یاد شده بعد از دو هفته باید شاهد جوانه زدن بذرها باشید. بعد از اینکه بذرها جوانه زدند پلاستیک را برداشته و اجازه دهید تا جوانه‌ها به‌اندازه‌ای رشد کنند که بتوانید آن‌ها را به گلدان منتقل کنید.

  • قلمه زدن مستقیم

    در طول نگهداری از حسن یوسف برای تکثیر گیاه از طریق قلمه زدن ساقه می‌توانید یک ساقه به طول حدود 13 سانتی‌متر را از گیاه مادر جدا کنید. این ساقه باید از زیر گره برگ بریده شود. می‌توانید تمام برگ‌های روی ساقه، به‌جز جفت بالایی را نیز جدا کنید.

    بعد از جدا کردن ساقه و قرار دادن آن در هورمون رشد، می‌توانید آن را در آب یا خاک قرار دهید.

    اگر ساقه را در آب قرار می‌دهید بهتر است یک لیوان یا پارچ انتخاب کنید و آن را تا جایی از آب پر کنید که نیمه پایینی ساقه در آب قرار بگیرد. سپس ظرف خود را در محیطی گرم قرار دهید. بهتر است این گرما از پایین به ظرف وارد شود نه از بالا و هر زمان احساس کردید آب کثیف است، نسبت به تعویض آب اقدام کنید.

    بعد از چند هفته باید جوانه زدن ریشه‌ها را ببینید. حالا وقت انتقال ساقه به گلدانی کوچک یا باغچه با شرایط نگهداری معمول گل حسن یوسف است.

انواع حسن یوسف

حسن یوسف گونه‌های مختلفی داشته و اکثر گونه‌های آن رنگارنگ هستند. گونه هایی که در ایران بیشتر مورد توجه قرار می گیرند عبارتند از:

باترمیلک (buttermilk)

هندوانه‌ای watermelon

هنا henna Solenostemon

طلوع فلوریدا sunrise of Florida

اژدهای سیاه black dragon

کنگ kong

رنگین‌کمان بی‌نقص Superfine Rainbow